Anak jati Perak ini telah dilahirkan di No.15, Jalan Syed Abu Bakar, Teluk Intan pada 16 Januari 1939. Beliau mendapat pendidikan awal di Sekolah Anglo-Chinese dan kemudiannya melanjutkan pelajaran di Kolej Melayu Kuala Kangsar (MCKK). Di MCKK selain aktif dalam kokurikulum, beliau telah menjadi Ketua Pengawas selama 3 tahun berturut-turut. Memperolehi Ijazah Sarjana Muda Sastera dari Universiti Malaya, Singapura pada 1959 dan Ijazah Sarjana Muda (Kepujian) Undang-undang dari University of Buckingham, London.
Sumbangan terbesar Tun Haniff kepada negara ialah beliau merupakan tokoh yang termuda (berumur 35 tahun) dan paling lama yang diberi mandat untuk memegang jawatan Ketua Polis Negara dari 8 Jun 1974-15 Jan. 1994. Beliau juga terlibat dalam banyak peristiwa penting negara seperti Ketua Pegawai Turus (Polis) Majlis Gerakan Negara (18 Mei 1969) berikut insiden hitam 13 Mei, bersama dengan Tunku Abdul Rahman di Persidangan Manila berhubung dengan penubuhan MAPHILINDO pada tahun 1963 dan juga merupakan antara wakil Kerajaan Malaysia di Perjanjian Damai yang dimeterai oleh Parti Komunis Malaya (PKM) dengan Kerajaan Malaysia dan Thailand pada 2 Disember 1989 di Haadyai, Thailand.
